Przejdź do zawartości

Termopile

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mapa przesmyku
Miejsce bitwy – dziś. Porównaj polski opis tego zdjęcia.

Termopile[1] (gr. Θερμοπύλες, stgr. Θερμοπύλαι[2], thermos – gorący, pylai – wrota) – zwężenie równiny nadmorskiej[3], wąskie przejście (potocznie przesmyk) między górami a morzem w pobliżu miasta Lamia w Grecji, między Zatoką Maliakos a górą Oiti, prowadzące z Tesalii do Grecji Środkowej[4]. Miejsce zawdzięcza nazwę silnemu źródłu dającemu początek strumieniowi o temperaturze wód 40 °C.

Bitwa na przesmyku termopilskim

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Bitwa pod Termopilami.
tablica z inskrypcją na Kolonos

W 480 p.n.e. została stoczona słynna bitwa pod Termopilami między koalicją Greków pod przywództwem Sparty a wojskami perskimi. Zwycięstwo odniosła Persja, jednak ponosząc ogromne straty w ludziach, w tym sam Kserkses I, który stracił podczas ataku dwóch synów, Abrokomesa i Hyperantesa[5].

Przy przecinającej przesmyk dawnej drodze głównej, w 1955 roku wzniesiono zespół pomnikowy Spartan, z centralnie akcentowanym posągiem króla Sparty, Leonidasa. W okresie późniejszym po lewej dodano skromny pomnik siedmiuset także wtedy bohatersko poległych Tespijczyków. Po drugiej stronie szosy, na wzgórzu Kolonos, gdzie bronili się ostatni obrońcy przesmyku, tablica upamiętnia bitwę wyrytą inskrypcją:

O cudzoziemcze, powiedz Lacedemończykom, że wierni ich prawom, tu spoczywamy[6]

Więcej o historii miejsca

[edytuj | edytuj kod]

Na przestrzeni dziejów Termopile – ze względu na strategiczne znaczenie przesmyku – były także areną kolejnych bitew:

Gorące źródło

[edytuj | edytuj kod]
gorące źródła – patrz polski opis zdjęcia

Po nieczynnym już, gminnym zakładzie wodolecznictwa pozostało popularne wśród kierowców, dzikie miejsce kąpielowe z wodospadem.

Centrum Informacji Historycznej w Termopilach

[edytuj | edytuj kod]

Działa ono od 2010 roku, w pobliżu zespołu pomnika.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Termopile – nazwa wymieniana także na tablicach drogowych. Niemniej aktualna nazwa administracyjna, to Lutra Termopilon, do 2010 stanowiły stolicę gminy, aktualnie w składzie gminy Lamia. Zakład wodolecznictwa zamknięto z uwagi na wyeksploatowanie i wobec istnienia w gminie innych, podobnych
  2. Jona Lendering: Thermopylae. [dostęp 2012-05-12]. (ang.).
  3. Andrzej Czerny: Teoria nazw geograficznych. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, Polska Akademia Nauk, 2011, s. 129. ISBN 978-83-61590-16-3.
  4. Adam Ziółkowski: Historia powszechna. Starożytność. Warszawa: PWN, 2009, s. 433. ISBN 978-83-01-15810-1.
  5. A.T. Olmstead, Dzieje imperium perskiego, Warszawa: PIW, 1974, s. 245.
  6. „śpimy”, w polskim znaczeniu spoczęliśmy na zawsze, patrz wikisłownik gr. – objaśnienie do przekładu na język nowogrecki

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]