Przejdź do zawartości

Yıldırım Akbulut

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Yildirim Akbulut
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

2 września 1935
Erzincan

Data i miejsce śmierci

14 kwietnia 2021
Ankara

Premier Turcji
Okres

od 9 listopada 1989
do 23 czerwca 1991

Przynależność polityczna

Partia Ojczyźniana

Poprzednik

Ali Bozer (p.o.)

Następca

Mesut Yılmaz

Yildirim Akbulut (ur. 2 września 1935[1][2] w Erzincan, zm. 14 kwietnia 2021 w Ankarze[3][4]) – turecki polityk i prawnik, lider Partii Ojczyźnianej, deputowany i minister, w latach 1989–1991 premier Turcji, przewodniczący Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji (1987–1989 i 1999–2000).

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Stambulskim. Po odbyciu służby wojskowej praktykował w zawodzie prawnika w rodzinnej miejscowości. Pełnił funkcję przewodniczącego ugrupowania Adalet Partisi w prowincji Erzincan[4]. W 1983, w okresie demokratyzacji po przewrocie wojskowym z 1980, znalazł się wśród założycieli centroprawicowej i świeckiej Partii Ojczyźnianej (ANAP) zainicjowanej przez Turguta Özala[4]. W tym samym roku uzyskał mandat posła do Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji. Z powodzeniem ubiegał się o reelekcję w wyborach w 1987 i 1991[5].

Od października 1984 do grudnia 1987 był ministrem spraw wewnętrznych[6]. Następnie do listopada 1989 pełnił funkcję przewodniczącego parlamentu[6]. W listopadzie 1989 został nowym przewodniczącym partii ANAP w miejsce wybranego na prezydenta Turguta Özala[4]. W tym samym miesiącu stanął również na czele rządu[7]. Skonfliktował się wkrótce z innym z liderów formacji – Mesutem Yılmazem. Ten ostatni w czerwcu 1991 zastąpił go na czele Partii Ojczyźnianej, a następnie w tymże miesiącu został nowym premierem[8]. Yıldırım Akbulut nie kandydował w wyborach parlamentarnych w 1995[4]. Do parlamentu został wybrany natomiast kolejny raz w 1999, zasiadając w nim do 2002[5]. Od maja 1999 do października 2000 ponownie kierował pracami Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji[6]. Pod koniec kadencji przeszedł do frakcji poselskiej Partii Słusznej Drogi[5][8].

Był żonaty z Saime Akbulut; miał troje dzieci[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Türker Sanal, Türkiye Cumhuriyeti ve 50 hükümeti: cumhurbaşkanları, başbakanlar, bakanlar, kabineler, Ankara: Sim Matbaacılık, 1995, s. 51, ISBN 978-9759544010 [dostęp 2021-04-15] (tur.).
  2. Ender Arol, Hayret ki Başbakan, Stambuł: Boyut, 1990, s. 88, ISBN 978-975-508-022-2 [dostęp 2021-04-15] (tur.).
  3. Former Turkish Parliament speaker, PM Akbulut passes away at 86 [online], dailysabah.com, 14 kwietnia 2021 [dostęp 2023-04-15] (ang.).
  4. a b c d e f Yıldırım Akbulut [online], biyografya.com [dostęp 2023-04-15] (tur.).
  5. a b c Yıldırım Akbulut [online], tbmm.gov.tr [dostęp 2023-04-15] (tur.).
  6. a b c Rulers: Turkey: Ministries, etc. [online], rulers.org [dostęp 2023-04-15] (ang.).
  7. Leaders of Turkey [online], zarate.eu [dostęp 2023-04-15] (ang.).
  8. a b Mesut Yılmaz [online], cidob.org [dostęp 2023-04-15] (hiszp.).