Przejdź do zawartości

Zespół Rzeczników Platformy Obywatelskiej

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Zespół Rzeczników Platformy Obywatelskiej – zespół wewnętrzny Platformy Obywatelskiej, powołany uchwałą nr 03/64/2006 Zarządu Krajowego Platformy Obywatelskiej z dnia 10 stycznia 2006 w sprawie utworzenia Zespołu Rzeczników Platformy Obywatelskiej[1] w celu monitorowania i analizowania pracy odpowiednich ministrów rządu, zajmowania stanowiska wobec bieżących jego decyzji oraz uczestniczenia w pracach programowych Platformy[1]. Tym samym inicjatywa ta nawiązywała do brytyjskiej koncepcji gabinetu cieni.

Skład gabinetu

[edytuj | edytuj kod]

W skład zespołu weszło 21 osób. Koordynatorem gabinetu został Jan Rokita[1]. Oprócz niego członkami Zespołu Rzeczników byli[1]:

Sekretarzami Zespołu Rzeczników PO byli Sławomir Nitras oraz Tomasz Lenz[1].

Działalność Zespołu Rzeczników

[edytuj | edytuj kod]

Prezentacja dokumentu programowego

[edytuj | edytuj kod]

Dorobek gabinetu cieni został zaprezentowany przez jego szefa Jana Rokitę na konferencji prasowej, na której wystąpił 28 stycznia 2007 wspólnie z parlamentarzystami PO – posłem Pawłem Śpiewakiem i senatorem Jarosławem Gowinem, którzy reprezentowali liberalne i konserwatywne skrzydło klubu, co miało symbolizować linię ideową partii[2]. W prezentacji projektu nie brał natomiast udziału poza Janem Rokitą żaden z rzeczników, ani nikt z kierownictwa partii[2]. Przynajmniej dwoje z rzeczników nie było nawet poinformowanych o planowanej konferencji, na której dokument ten miał być ujawniony[3].

Dokument przedstawiony przez Jana Rokitę liczył 339 stron[3]. Koncentrował się na ośmiu przedsięwzięciach[2]:

  • naprawa procesu tworzenia prawa – gabinet proponował m.in. powrót do dwóch czytań projektów ustaw w parlamencie, standardowe wysłuchanie publiczne w toku prac rządowych nad projektami legislacyjnymi, powołanie Narodowego Centrum Legislacyjnego[2];
  • zmiany w systemie sądowniczym – gabinet proponował m.in. zniesienie immunitetu sędziowskiego (z pewnymi wyjątkami), zmianę składu Krajowej Rady Sądownictwa, publikowanie orzeczeń sądowych w internecie, jawność w dostępie do materiałów wymiaru sprawiedliwości oraz pozwalającej na ocenianie sędziów dokumentacji[2];
  • reforma prokuratury – gabinet postulował oddzielenie funkcji prokuratora generalnego od funkcji ministra sprawiedliwości oraz przeniesienie nadzoru nad prokuratorami do sądów[2];
  • przebudowa administracji publicznej – gabinet postulował powszechny wybór starostów, przeniesienie dużej części zadań samorządowych do samorządu wojewódzkiego oraz wprowadzenie do samorządu służby cywilnej, a także wprowadzenie finansowej odpowiedzialności urzędnika za złe decyzje[2];
  • przebudowa budżetu i finansów publicznych – gabinet proponował m.in. wprowadzenie nowej struktury budżetu, zastąpienie jednoletniego planowania budżetu pięcioletnią perspektywą, likwidację funduszy i agencji celowych, szybkie wprowadzenie euro, a także jednolitej stawki podatku dochodowego wraz z ulgami rodzinnymi w systemie podatkowym[2];
  • reforma systemu edukacji – gabinet proponował m.in. likwidację kuratoriów oświaty i przeniesienie większych kompetencji w ręce dyrektorów szkół, a także wprowadzenie bonu samorządowego jako systemu finansowania oświaty[2];
  • zmiany w funkcjonowaniu służb mundurowych – gabinet postulował m.in. oddanie lokalnych policji prewencyjnych pod nadzór samorządu terytorialnego oraz oddzielenie ich od kryminalnej i śledczej policji, a także stworzenie jednolitego dowództwa sił operacyjnych w wojsku, likwidację poboru oraz wprowadzenie zawodowych wojsk operacyjnych[2];
  • „naprawa polityki” – gabinet postulował m.in. zniesienie immunitetów poselskich i stworzenie kategorii wyższych funkcjonariuszy publicznych oraz zaostrzenie kar za nadużycie funkcji publicznych[2].

Inne działania

[edytuj | edytuj kod]

Analiza działalności poszczególnych ministrów konstytucyjnych przez członków Zespołu Rzeczników owocowała także wnioskami o odwołanie niektórych szefów resortów, m.in. Krzysztofa Jurgiela[4], Romana Giertycha[5], Jerzego Polaczka[6], Anny Kalaty[7], Zbigniewa Ziobry[8] czy Zyty Gilowskiej[9].

Konsekwencje w okresie rządu Donalda Tuska

[edytuj | edytuj kod]

Po wygranych przez Platformę Obywatelską wyborach parlamentarnych w 2007 w rządzie Donalda Tuska dwie osoby objęły kierownictwo resortów zgodne z ich wcześniejszym zakresem obowiązków w gabinecie cieni (Mirosław Drzewiecki i Ewa Kopacz). Kolejne dwie osoby otrzymały stanowiska ministerialne, jednak w innych resortach (Aleksander Grad i Bogdan Zdrojewski). Dalsze 5 osób objęło stanowiska sekretarzy stanu w ministerstwach odpowiadających ich zakresowi obowiązków w zespole (Stanisław Gawłowski, Tadeusz Jarmuziewicz, Sławomir Piechota, Adam Szejnfeld i Krystyna Szumilas), zaś Julia Pitera i Elżbieta Radziszewska objęły funkcje pełnomocników w randze sekretarza stanu w KPRM. 9 członków zespołu nie objęło jednak żadnej funkcji rządowej, a jego koordynator Jan Rokita zrezygnował z kandydowania do parlamentu i wycofał się z działalności politycznej[10].

Rząd podjął się realizacji niektórych postulatów zapisanych w dokumencie wypracowanym przez Zespół Rzeczników[11]. Jedną z przyczyn braku realizacji niektórych postulatów gabinetu cieni, a także zmniejszenia liczby członków gabinetu, którzy weszli w skład rządu, było współtworzenie koalicyjnego rządu z Polskim Stronnictwem Ludowym.

Nawiązanie

[edytuj | edytuj kod]
Posiedzenie gabinetu cieni Platformy Obywatelskiej, styczeń 2017

17 listopada 2016, po upływie rocznego okresu ponownego pobytu PO w opozycji, partia ta ponownie powołała gabinet cieni (na czele z ówczesnym przewodniczącym partii Grzegorzem Schetyną), funkcjonujący do końca ówczesnej kadencji parlamentu w 2019[12].

Skład drugiego gabinetu cieni (2016−2019)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e Uchwała nr 03/64/2006 Zarządu Krajowego Platformy Obywatelskiej z dnia 10 stycznia 2006 r. w sprawie utworzenia Zespołu Rzeczników Platformy Obywatelskiej.
  2. a b c d e f g h i j k Projekt naprawy państwa Jana Rokity, gazeta.pl, 28 stycznia 2007.
  3. a b Politycy PO zaskoczeni prezentacją programu naprawy państwa Rokity. gazeta.pl, 28 stycznia 2007. [dostęp 2017-10-12].
  4. Sześć grzechów Jurgiela. poranny.pl, 6 marca 2006. [dostęp 2011-01-28].
  5. Wotum nieufności dla ministra. nowosci.com.pl, 19 lipca 2006. [dostęp 2014-10-25].
  6. PO chce odwołania ministra Polaczka. gazetapodatnika.pl, 30 stycznia 2007. [dostęp 2011-01-28].
  7. Kraj: Platforma chce odwołania minister Kalaty. pmedia.pl, 2 marca 2007. [dostęp 2011-01-28].
  8. Sejmowa komisja przeciw wotum nieufności dla Ziobry. tvn24.pl, 21 sierpnia 2007. [dostęp 2020-11-07].
  9. Wotum nieufności wobec Gilowskiej. interia.pl, 6 września 2007. [dostęp 2011-01-28].
  10. Rokita rezygnuje z polityki. wprost.pl, 14 września 2007. [dostęp 2011-01-28].
  11. M.in. rozdzielenie stanowisk prokuratora generalnego od Ministerstwa Sprawiedliwości czy zniesienie poboru do wojska.
  12. Strona Gabinetu Cieni PO powołanego w 2016. gabinetcieni.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-05-20)]..