İçeriğe atla

Ryn Çölü

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ryn Çölü
Yerli adıKazakça: Нарын құмы
Rusça: Рын-пески
Coğrafya
Ülke(ler)Kazakistan, Rusya
KonumHazar Depresyonu
Koordinatlar47°20′K 48°50′D / 47.333°K 48.833°D / 47.333; 48.833
Özellikler
BiyomKurak çöl
Biyocoğrafik bölgePalearktik
En yüksek noktası100 m (330 ft)
Yüzölçümü40.000 km2 (15.000 sq mi)
En düşük irtifa-20 m (-66 ft)
Sıcaklık-36-48 °C (-33-118 °F)
Kazakistan üzerinde Ryn Çölü
Ryn Çölü
Ryn Çölü

Ryn Çölü veya Ryn-Peski Çölü (KazakçaНарын құмы, Naryn-Qumy), Batı Kazakistan'da, Hazar Denizi'nin kuzeyinde ve Volga Yaylası'nın güneydoğusunda yer alan bir çöldür. Çölün sınırları keskin bir şekilde tanımlanmamıştır. Bazı haritalar çölü neredeyse tamamen Hazar Depresyonu içinde gösterirken, neredeyse Hazar Denizi kıyılarına uzatırken, diğerleri ise depresyonun kuzeyinde göstermektedir. Ural Nehri'nin batısında 46 ° N ve 49 ° N enlem ve 47 ° E ila 52 ° E boylamları arasında yer alır.[1] Sıcaklıklar yaz aylarında 45-48 °C (113-118 °F) arasındaki aşırı yükseklere ulaşabilirken ve kışın -28--36 °C (-18--33 °F) kadar düşebilir.

Ryn Çölü etrafında birçok küçük kasaba görülmektedir ve bu bölgelerdeki nüfus yoğunluğu mil kare başına 1 ila 15 kişidir. Yarı kurak bir iklim bölgesinde yer alan Ryn, çok az yağış almaktadır.

Çöl Batpaysagir, Terektigum, Jamangum, Orda, Bozanay, Gosdaulet ve Menteke gibi masiflere ayrılmıştır. Kuzeydoğuda Qamis-Samar Ovası ile kaplıdır.[2]

Çölde yıl boyunca şiddetli rüzgarlar eser. 2001 yılında Baltık Denizi'nde gerçekleşen bir toz fırtınasının Ryn Çölü'nden kaynaklandığı belirlendi.[kaynak belirtilmeli] Baltık Denizi bölgesine uzun zamanlı toz taşıyıcılığı üzerine yapılan bir araştırma - İskandinavya'daki toz kirliliğini analiz ederek, aerosol konsantrasyonlarının Ryn Çölü bölgesinden Afrika'daki Sahra Çölü'nden daha fazla etkilendiğini gösterdi.

  1. ^ "Narın qumlar". 28 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2020. 
  2. ^ Narın qumlar səhrası[ölü/kırık bağlantı]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]