Het klinkt als de perfecte vraag voor een voetbalquiz. Hoeveel Nederlandse basisspelers in een Champions League-finale zijn in hetzelfde jaar gepasseerd voor een EK of WK? Dat zijn er vooralsnog drie. Nog, want deze zomer komt er een goed antwoord bij: Ian Maatsen, die het als vaste basisspeler bij Borussia Dortmund opneemt tegen Real Madrid.
Woensdagochtend gaat de telefoon van de door Chelsea verhuurde Maatsen. Een inkomende Facetime-oproep van bondscoach Ronald Koeman. Het tijdstip verklapt weinig goeds. Het blijkt inderdaad een slechtnieuwsgesprek. De bondscoach neemt de linksback niet mee naar het Europees Kampioenschap in Duitsland. Het land waar hij juist zijn potentieel en kwaliteiten een halfjaar lang toont.
“Een moeilijk gesprek was het niet”, zo zegt Koeman over Maatsen, die nog wacht op zijn Oranje-debuut. “De reden is: je formeert je groep. We hebben meerdere spelers op zijn positie. Die krijgen de voorkeur. Nathan Aké en Daley Blind, die heeft een geweldig seizoen bij Girona gedraaid. En Micky van de Ven speelt de laatste periode ook linksback. Het geeft mij met de type verdedigers die we hebben en op meerdere posities inzetbaar zijn de kans om een aanvaller meer mee te nemen.”
“Ik verwachtte niet eens dat ik mee mocht”
Voordat het juiste antwoord op de quizvraag komt, helpt ESPN een handje. Er zijn 29 verschillende Nederlanders, die sinds de naamswijziging naar Champions League in de finale staan. De meeste starten. Nordin Wooter en Arnold Scholten (Ajax – Juventus, 1996) en Ibrahim Afellay (Barcelona – Manchester United, 2010) niet, net als Patrick Kluivert, die in zowel ’95 als ‘96 als invaller het veld in komt.
Het komt negentien keer voor dat een Nederlander basisspeler is in de Champions League-finale in hetzelfde jaar dat Oranje uitkomt op een eindtoernooi. Alleen Ajacieden Sonny Silooy, Frank de Boer en Kiki Musampa (allen 1996) worden niet opgeroepen. Silooy is dan al drie jaar gestopt als international en De Boer ziet door een enkelblessure een streep door het EK in Engeland gaan.
Musampa heeft de twijfelachtige eer dat hij de enige fitte Nederlander is met een Champions League-finale maar zonder eindtoernooi. Zelf zit hij er niet mee. “Ik verwachtte niet eens dat ik mee mocht. Ik was vooral invaller. Edgar (Davids, red.) zat ook voor me in de pikorde bij Oranje. Dat was altijd zo, ook in de Ajax-jeugd. Dat was de realiteit. Hij was mijn voorbeeld. Voor Ian Maatsen is het anders. Hij laat zich gelden en is belangrijk geweest richting de finale.”
De 46-jarige oud-middenvelder ziet toch wel een parallel tussen zijn en Maatsens situatie. “De reden die Koeman aan Maatsen heeft gegeven herkende ik wel. Hij moet maar net een speler zoals jij nodig hebben. Je moet geluk hebben dat degenen die voor je staan in een mindere fase zitten. Dat is niet het geval met die namen. Heel jammer. En zuur voor Ian.”
Uiteindelijk speelt de oud-speler van Atlético Madrid en Manchester City nooit voor Oranje. Het missen van het EK 1996 is geen reden om verhaal te halen bij toenmalig bondscoach Guus Hiddink. “Hiddink was meer georiënteerd naar spelers die hij kende van PSV. Ik respecteerde het toen en nu nog steeds. Het hoort erbij. Een bondscoach heeft vijftig keuzes”, aldus een realistische Musampa.